29 kwietnia br. (czwartek) w siedzibie MSWiA odbyła się konferencja prasowa w sprawie projektu ustawy o ochotniczej straży pożarnej. Udział w niej wzięli: minister spraw wewnętrznych i administracji, Mariusz Kamiński; sekretarz stanu w MSWiA, Maciej Wąsik oraz komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, nadbryg. Andrzej Bartkowiak.

Po zakończonej konferencji prasowej, komendant główny PSP wraz z zastępcami spotkał się w formie wideokonferencji z komendantami wojewódzkimi oraz miejskimi i powiatowymi PSP w celu przekazania informacji o projekcie ustawy o ochotniczej straży pożarnej.

Ochotnicze straże pożarne są w większości przypadków tymi jednostkami, które uczestniczą swoim potencjałem w działaniach i akcjach ratowniczych. Stanowią one ponad 96 % ogólnej liczby jednostek ochrony przeciwpożarowej. Mimo swojej liczebności i wagi wykonywanych zadań, brak jest kompleksowych przepisów, które ustawowo regulowałyby warunki materiałowe i osobowe, jakie jednostki te powinny spełniać, by uczestniczyć w działaniach ratowniczych czy też czy też innych dziedzinach życia społecznego.

Wobec powyższego, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z Komendą Główną Państwowej Straży Pożarnej, opracowało projekt ustawy o ochotniczej straży pożarnej. W pracach nad ustawą wsparcia doradczego udzielili również pracownicy naukowi Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest to pierwszy w historii akt prawny regulujący kompleksowo organizację i funkcjonowanie ochotniczej straży pożarnej. Podczas konferencji wiceminister Maciej Wąsik ale również komendant Andrzej Bartkowiak złożyli szczególne podziękowania dla zastępcy komendanta głównego PSP nadbryg. Adama Koniecznego, który jak podkreślono, miał największy wkład w powstanie tej ustawy.

Minister Mariusz Kamiński rozpoczynając konferencję powiedział: Dedykujemy ten projekt ustawy wszystkim druhnom i druhom, którzy na co dzień – w dzień i w nocy – są gotowi walczyć z zagrożeniami oraz dbać o bezpieczeństwo swoich sąsiadów i najbliższych.

Ustawa w nowy sposób reguluje status OSP i ma na celu zbliżenie do rozwiązań istniejących w PSP.

Do tej pory organizacja OSP opierała się wyłącznie o Ustawę – Prawo o Stowarzyszeniach. Występowały jednak problemy z określeniem sytuacji druha. Niniejsza ustawa dedykowana jest grupie ratowników, uprawnionych do udziału w działaniach ratowniczych, nadając im status podobny do PSP. Jako nowum wprowadza jednostkę ratowniczo-gaśniczą OSP, decydując jednoznacznie o tym, że jest ona jednostką ochrony przeciwpożarowej. Umożliwi to porównywalność z jednostką ratowniczo-gaśniczą PSP.

Niniejsza ustawa ma na celu poprawę współdziałania administracji rządowej i samorządowej. Rząd zapewni przygotowanie zdolności operacyjnej jednostek tj. szkolenie (doprecyzowano sprawy szkolenia członków OSP prowadzonego przez Państwową Straż Pożarną a w szczególności komendy powiatowe / miejskie), sprzęt, remonty remiz, natomiast strona samorządowa zapewni gotowość operacyjną. Ponadto, w celu zapewnienia właściwej pomocy ze strony administracji rządowej,  wprowadzono uregulowanie że jeden zastępca komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, będzie nadzorował właściwe współdziałanie z OSP i stroną samorządową.

OSP zostały ustawowo zobowiązane do prowadzenia ewidencji własnego majątku, dając jednocześnie możliwość powierzenia prowadzenia tej ewidencji gminie, na podstawie odrębnej umowy. Wprowadzono również obowiązek akceptacji tych działań przez właściwego komendanta powiatowego/miejskiego PSP.

Ważnym skutkiem wejścia w życie ustawy o ochotniczej straży pożarnej jest kompleksowe określenie świadczeń dla ratowników OSP.

Po raz pierwszy wprowadza się dodatek emerytalny dla ratowników OSP z 25 letnim stażem z tytułu czynnego członkostwa w OSP.

Uregulowano kwestie odszkodowań dla ratowników OSP i ich rodzin, w sytuacji uszczerbku na zdrowiu/śmierci ratownika OSP w działaniu ratowniczym, medycznych działaniach ratowniczych albo zabezpieczeniu obszaru chronionego Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej. Jednocześnie ratownik OSP, który doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku, za czas niezdolności do pracy, za który nie zachował prawa do wynagrodzenia albo nie otrzymał zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie odrębnych przepisów, będzie mógł wnioskować o rekompensatę pieniężną. Ponadto ustawa reguluje kwestie rekompensat za poniesione straty z tytułu nieobecności w pracy ratownika OSP wykonującego zadania na rzecz ochrony ludności.

Dokument uwzględnia również potrzebę zapewnienia ratownikom OSP ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych, co jest niezbędne w kontekście ich udziału
w akcjach i działaniach ratowniczych, a także wykonywania innych zadań związanych z ochroną ludności, w tym ochroną przeciwpożarową i obroną cywilną.

Na wzór Państwowej Straży Pożarnej, wprowadzono w ustawie legitymację, która będzie bardzo ważnym elementem tożsamości ratowniczej druhów, z uwagi na wykonywanie zadań chociażby ochrony ludności. Legitymacja ta będzie dawała druhom możliwość korzystania ze zniżek w życiu codziennym np. w komunikacji miejskiej.

Przewidziano również możliwość nadania odznaki „Świętego Floriana za zasługi dla społeczności lokalnej”, nadając jej powszechny charakter. Dedykowana ona będzie wyłącznie ratownikom OSP.

Jak zapowiedzieli: minister Mariusz Kamiński oraz komendant Andrzej Bartkowiak, projekt ustawy zostanie teraz przekazany do dalszych prac rządowych i konsultacji społecznych, otrzymają go również komendanci Państwowej Straży Pożarnej oraz jednostki ochotniczych straży pożarnych.

Link do transmisji z konferencji prasowej: https://www.facebook.com/watch/live/?v=472663323846862&ref=watch_permalink

Opracowanie: Zespół prasowy KG PSP

Zdjęcia: mł. kpt. Grzegorz Trzeciak, Gabinet Komendanta Głównego PSP