W dniu 08 grudnia w Komendzie Miejskiej PSP w Zamościu, odbyła się konferencja prasowa w ramach ogólnopolskiej akcji „Zgaś ryzyko”, której nadrzędnym celem jest zmniejszenie ilości pożarów w budynkach mieszkalnych oraz zmniejszenie ilości osób poszkodowanych w tego rodzaju zdarzeniach.

W rozumieniu ogólnokrajowym średnio rocznie w Polsce wybucha ok. 160 tys. pożarów, w wyniku których śmierć ponosi ponad 550 osób, a kolejnych kilka tysięcy doznaje uszczerbku na zdrowiu. Do tej liczby należy dodać rocznie 300-400 zgonów w wyniku zatruć tlenkiem węgla. Według danych statystycznych, ponad 80% wszystkich przypadków śmiertelnych – ma miejsce w obiektach mieszkalnych, czyli w miejscach, gdzie co do zasady czujemy się najbezpieczniej. Brygadier Mirosław Michoński Zastępca Komendanta Miejskiego PSP w Zamościu wskazał na potrzebę podjęcia zdecydowanych działań w celu ograniczenia tych groźnych zdarzeń. Zmniejszenie tego tragicznego żniwa stanowi bardzo trudne wyzwanie, gdyż budynki mieszkalne pozostają praktycznie poza nadzorem administracyjno-kontrolnym służb. Dlatego też jedyną formą oddziaływania na świadomość właścicieli budynków mieszkalnych jest szeroko rozumiana profilaktyka, w co dobrze wpisuje się organizacja takich konferencji.
W 2015r na terenie powiatu zamojskiego odnotowano łącznie 69 pożarów w budynkach mieszkalnych, w których 2 osoby poniosły śmierć na miejscu a 5 kolejnych zostało poszkodowanych. Najbardziej tragiczne w skutkach, to pożary budynków mieszkalnych w Mokrymlipiu (03 kwietnia) oraz w Łabuniach (22 września), gdzie w każdym z nich życie straciła jedna osoba a kolejna została poszkodowana. Sezon grzewczy to okres, kiedy występuje większa ilość pożarów w budynkach mieszkalnych częściej tez dochodzi do zatrucia tlenkiem węgla. Statystyki wskazują, że 30% pożarów w tej grupie zdarzeń jest, powodowana przez zapalenie sie sadzy w kominie, kolejne 30 % to pożary w kotłowni, których przyczyna było składowaniem w pobliżu pieca materiałów palnych. W 2015r tlenkiem węgla podtruły sie 3 osoby tj., 13 lutego ul. Kasprowicza – 2 osoby – gdzie stwierdzono znaczne przekroczenie poziomu stężenia tlenku węgla oraz 13 października ul. Zamknięta – 1 osoba.
Przypomnijmy tlenek węgla, potocznie nazywany czadem, jest gazem silnie trującym bezbarwnym i bezwonnym, którego obecności zmysły ludzkie nie są w stanie wykryć. Gaz ten powstaje w wyniku niepełnego spalania (niedobór tlenu) różnych materiałów w tym różnego rodzaju paliwa spalanego w urządzeniach ogrzewczych. Tlenek węgla dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwiobiegu. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzenie tlenu we krwi, w dużych stężeniach może powodować uszkodzenie mózgu oraz innych narządów, w konsekwencji nawet zgon.
Najprostszym sposobem zabezpieczenia naszych domów jest zainstalowanie (u góry pomieszczenia) czujnika tlenku węgla, bądź autonomicznej czujki pożarowej. Urządzenia w bardzo krótkim czasie, są w stanie wykryć zagrożenie, a głośny sygnał akustyczny pozwoli na podjecie właściwych działań (czynności gaśniczych lub opuszczenie zagrożonego pomieszczenia). Urządzenia takie można nabyć w sklepach ogólno-budowlanych już od 20-30 zł, a ich konserwacja wiąże się jedynie z wymianą baterii 9V.
W trakcie konferencji przybliżono także obowiązki właścicieli i zarządców obiektów dotyczących bezpiecznego użytkowania instalacji. Przypomnijmy instalacje elektryczne (szczególnie gdy są wykorzystywane elektryczne urządzenia ogrzewcze), należy poddawać okresowym przeglądom nie rzadziej niż raz na 5 lat, instalacje wentylacyjno dymowe nie rzadziej niż raz na rok. Czynności powinny przeprowadzać osoby posiadające stosowne kwalifikacje. Dodatkowo z przewodów dymowych należy usuwać zanieczyszczenia, w przypadku palenisk opalanych paliwem stałym lub ciekłym raz na 3 miesiące od palenisk opalanych paliwem gazowym raz na 6-cy. Jednocześnie, w odniesieniu do budynków mieszkalnych jednorodzinnych, usuwanie zanieczyszczeń nie musza wykonywać osoby posiadające stosownych kwalifikacji. Takie czynności można wykonać we własnym zakresie z zachowaniem szczególnej ostrożności i zasad bhp.

Ponadto przypominamy o elementarnych zasadach bezpieczeństwa takich jak:
• zapewnienie właściwej cyrkulacji powietrza (absolutny zakaz zasłaniania kratek wentylacyjnych), warto jest stosować nawiewniki okienne,
• zachowanie stosownych odległości przy składowaniu materiałów palnych (opał, ubrania, papier) w pobliżu pieca c.o.,
• zapewnienie okresowych przeglądów urządzeń grzewczych,
• przy przechowywaniu materiałów palnych należy zachować odległości min. 1m od urządzeń i instalacji nagrzewających się do temperatury przetaczającej ponad 100 0C. Urządzeń grzewcze należy ustawiać na podłożu niepalnym z zachowaniem odległości od mebli, firanek.

Dodatkow w ramach szeroko rozumianej profilaktyki na bieżąco realizowane są działania:
– prelekcje w szkołach – 14 – dotyczące zagrożeń pożarowych, zagrożeń powodowanych tlenkiem węgla i sposobach zapobiegania tym zagrożeniom oraz zasad zachowania sie w przypadku zagrożeń,
– udział w akcji ” Nie pal śmieci” – 150 budynków mieszkalnych – akcji organizowanej przez Miasto Zamość oraz Straż Miejską w Zamościu, podczas której weryfikowane jest czy w piecach nie sa spalane tworzywa sztuczne. W ramach tej akcji strażacy z zamojskiej jednostki przekazywali ulotkę kampanii „Nie dla czadu”.

Pożary budynków mieszkalnych oraz zatrucia tlenkiem węgla, stanowią największe zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi w nich przebywających. Pożary są także przyczyną ogromnych strat materialnych. Dlatego też istnieje potrzeba nadania bezpieczeństwu pożarowemu najwyższej rangi oraz spowodowania, aby stało się ono przedmiotem zainteresowania nas samych.

opracowanie: mł. bryg. Andrzej Szozda – Oficer prasowy KM PSP w Zamościu